اشاره :
مدتی قبل یکی از دوستانم از من خواست یک دوربین دیجیتال نه چندان گرانقیمت برایش تهیه کنم. من هم این کار را کردم. اما یکی دو هفته بعد وقتی نحوه کارکرد آن را جویا شدم، با تعجب شنیدم که <همه عکسها تار هستند!> البته دوربینی که خریده بودم چندان حرفهای نبود، اما در نوع خود عکسهای خوبی میگرفت و خود من نیز برای اولین بار یکی دو عکس هم با آن گرفته بودم و نتیجه آنها را بررسی کرده بودم. هنگامی که عکسهای تار شده را دیدم، متوجه مشکل کار شدم. روشن نکردن فلاش دوربین در فضای داخلی و کافی نبودن نور در نماهای دورتر، موجب پایین آمدن سرعت دوربین و در نتیجه بالا رفتن احتمال لرزش دست و محو شدن عکس ها شده بود.
اصولاً دوربینهای دیجیتال برخلاف بسیاری از دوربینهای آنالوگ که در اینگونه مواقع عکسهای تیره ثبت میکنند، در چنین شرایطی به طور خودکار سرعت دوربین را کاهش میدهند. از آنجایی که بسیاری از کاربران هنوز با تصوری که از دوربینهای آنالوگ خودکار دارند، فکر میکنند که به محض فشردن شاتر، عکس گرفته میشود (و به سرعتهای پایین دوربین که تنها در دوربینهای حرفهای آنالوگ دیدهاند عادت ندارند)، با حرکت دادن دست موجب محو شدن (و نه تار شدن) عکس میشوند.
در این موارد چند راه برای حل مشکل وجود دارد. نخست اینکه از فلاشهای قویتر استفاده کنید. برخی از دوربینهای سطح متوسط امروزی امکان اتصال فلاش خارجی را دارند و به وسیله آنها میتوانید از فواصل دورتر و در شرایط محیطی کم نور نیز عکاسی کنید.
راهحل دوم این است که اگر دوربین شما دارای تنظیمات دستی است، حالت تنظیمات نور را روی دستی قرار دهید و به جای کاهش سرعت شاتر، حساسیت به نور (ISO) دوربین را بالا ببرید. اینکار دقیقاً مثل این است که در دوربین آنالوگتان از یک فیلم با حساسیت بالاتر استفاده کنید (در مورد حساسیتها در آموزش عکاسی شمارههای قبل به تفصیل توضیح دادهایم).
یک روش سادهتر نیز این است که از یک پایه نگهدارنده استفاده کنید. لبه یک دیوار، دسته یک صندلی یا روی سنگ اوپن آشپزخانه از پایههای معمول در هنگام عکاسی به شمار میروند. اما در صورتی که حرفهایتر به عکاسی مشغول هستید، بد نیست به فکر یک سهپایه باشید. میدانید سهپایه چیست؟ طی چند شماره آینده قصد داریم به روشهای عکاسی با سهپایه و تکپایه (Tripod&Monopod) و نکاتی که در هنگام خرید این تجهیزات باید به آنها توجه کنید، بپردازیم.
اما در صورتی که میخواهید از تنظیمات دستی دوربینتان استفاده کنید، باید به یک قانون عکاسی روی دست توجه کنید. البته قوانین وضع شده، خصوصاً در هنگام انجام کارهای هنری معمولاً چندان خوشایند نیستند، اما این قانون میتواند بسیار مفید باشد. سرعت شاتر را روی مقداری قرار دهید که مخرج آن کمتر از فاصله کانونی لنزتان باشد. به این مثالها توجه کنید:
– اگر لنز شما دارای فاصله کانونی پنجاه میلیمتر است، نباید با سرعتی کمتر از ۶۰٫۱ ثانیه عکس بگیرید.
– اگر لنز شما دارای فاصله کانونی صد میلیمتر است، نباید با سرعتی برابر ۱۲۵٫۱ ثانیه یا سریعتر عکاسی کنید.
– اگر با لنز سیصد میلیمتر (لنزهای زوم بالا) عکاسی میکنید، نباید سرعت شاتر کمتر از ۵۰۰٫۱ ثانیه باشد.
دقت داشته باشید که در مورد دوربینهای دارای لنز زوم (که لنز دوربین امکان تغییر فاصله کانونی را دارند و اصطلاحاً موجب نزدیک شدن سوژه میشوند) هم این قوانین صادق است. یعنی ممکن است سرعت انتخابی شما هنگامی که در حال عکاسی با استفاده از یک لنز زاویه باز یا <واید> هستید کافی باشد، اما وقتی روی سوژه زوم میکنید و فاصله کانونی لنز را بالا میبرید، دیگر آن سرعت کافی نباشد و باید به سرعتهای سریعتر بروید.
دقت داشته باشید که خیلی از قوانین عکاسی در دوره دوربینها و عکاسی آنالوگ وضع شده است و این روزها دیگر لازم نیست. مثلاً برای انتخاب یک گام بالاتر سرعت از ۲۵۰٫۱ به ۵۰۰٫۱ ثانیه بپرید. دوربینهای دیجیتال امروزه، بین دو سرعت ۱۲۵٫۱ تا ۵۰۰٫۱ دارای سرعتهای بسیار متنوعتری نسبت به همتایان آنالوگ خود هستند.
همچنین با قابلیت ثابت کننده تصویر که روی لنزهای زوم بالای دیجیتال ارائه میشود، کمتر لازم است به این قوانین دست و پاگیر توجه کنید. اما اگر دوربین شما دارای این امکانات پیشرفته نیست، بهتر است از همین امروز به فراگیری <قوانین> بپردازید.
اما شاید بهترین روش همان استفاده از پایهها باشد.
تکپایهها و سهپایهها موضوع شماره آینده آموزش عکاسی دیجیتال خواهد بود.
نشریه: عصر شبکه